مطالعه الگوهای جوی و تعیین کانون‌های گرد و غبار مؤثر در شرایط بسیار ناسالم کیفیت هوای تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده هواشناسی

2 کارشناس ارشد هواشناسی

چکیده

کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد. در عرض‌های جغرافیایی که ایران واقع شده است، به سبب شرایط جوی و اقلیمی، بیشترین و گسترده‌ترین بیابآن‌های جهان نیز قرار گرفته است. وضعیت زمین از نظر نوع خاک، پوشش گیاهی، رطوبت خاک، تأثیر کوهستان و نیز منابع آب از دیدگاه مهار آب‌های سطحی و بر داشت بی رویه از آن، ایجاد سدها و انحراف مسیر رودخانه، کم بارشی و خشکسالی از عوامل مستقیم مؤثر بر ایجاد پدیده گرد و خاک می باشد.
در این مطالعه، شرایط هواشناختی، مسیر حرکت ذرات و چشمه‌های تولید گرد و غبار توفان‌هایی که سبب شده اند کیفیت هوای تهران در شرایط بسیار ناسالم از نظر بالا بودن غلظت ذرات معلق قرار گیرد، بررسی شده است. برای این منظور، ابتدا روزهای بسیار ناسالم طی دوره 2001 تا 2009 با استفاده از شاخص استاندارد کیفیت هوای تهران مشخص شد. سپس بر اساس داده‌های موجود هواشناسی شامل: نقشه‌های واقعی، داده‌های روزانه دوباره تحلیل شده، تصاویر ماهواره‌ای آشکارساز گرد و غبار از دو روز قبل از وقوع شرایط ناسالم، شرایط هواشناختی و سامانه‌های جوی بررسی و در نهایت با (روش خط سیر معکوس)(1) با مدل هایسپلیت (Hysplit) محل تقریبی چشمه‌های تولید گرد و غبار تعیین گردید. نتایج نشان می‌دهند که علاوه بر منابع آلاینده شهری، کویرهای مجاور تهران نیز می‌توانند به عنوان چشمه‌های تولید کننده ذرات مؤثر باشند. اما مهم‌ترین چشمه‌های تولید ذرات معلق که در حال حاضر تهران را تحت تأثیر قرار می‌دهند در عراق و نواحی شرق سوریه واقع شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Water Quality Assessment/Zonation of Zarivar Lake Using NSFWQI, OWQI and CWQI Indexes

نویسندگان [English]

  • abbas ranjbar 1
  • sedigheh darvishzadeh 2
1
2
چکیده [English]

A clean and adequate water supply is essential for drinking and agriculture purposes as well as for living organisms within ecosystems. Therefore, applying of water quality indexes, is useful methods for quality assessment and for water resources management. In this study, three different indexes: National Sanitation Foundation Water Quality Index (NSFWQI) with using 9 quality parameters; Oregon Water Quality Index (OWQI) with using 8 parameters; and Canadian water Quality Index (CWQI) with using 22 parameters were applied for water quality assessment of lakes Zarivar (Zeribar) west of Iran. The NSFWQI and OWQI indexes were computed for the whole lake, 7 stations, and for 8 months sampling period. Whereas, the CWQI index was calculated for 8 months sampling period. The Zarivar Lake zonation Maps of NSFWQI and OWQI indexes showing medium and very bad water quality for Zarivar Lake, respectively. However, in respect to CWQI index, Zarivar lake water quality is in general and for aquatic life. In addition, the lake water is bad for drinking, but excellent for bad recreation, irrigation and livestock purposes.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water quality index (NSFWQI
  • OWQI
  • CWQI)
  • Zarivar lake
  • GIS