انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
انتخاب سیستماتیک لکههای حفاظتی استان گلستان با استفاده از روش نظام ارزیابی و اولویتبندی حفاظت (CAPS)
1
12
FA
عبدالرسول
سلمان ماهینی
دانشیار دانشکده شیلات و محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان، ایران
پریناز
رشیدی٭
دانش آموخته کارشناسی ارشد محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه تهران، ایران
مجید
مخدوم
استاد دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه تهران، ایران
mmakhdom@gmail.com
انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونهها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریبها موجب نگرانی است، زیرا از تخریبهای بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از اینرو، با وجود کمبود دادهها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، میتوان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسانساخت جلوگیری نمود، یا آنها را به حداقل رساند. با روشهای مختلف میتوان به انتخاب قطعات مختلف سرزمین برای حفاظت پرداخت. رهیافت بومشناسی سیمای سرزمین یکی از جدیدترین روشهایی استکه از مشخصههایی مانند شکل، اندازه، ساختار و رابطه بین پوششهای مختلف استفاده میکند. هدف اصلی این مطالعه استفاده از رهیافت سیمای سرزمین برای انتخاب سیستماتیک لکههای حفاظتی در استان گلستان است. بدین منظور از نظام ارزیابی و اولویت حفاظت (CAPS) استفاده شد. این روش بر پایه مشخصههای سیمای سرزمین و ترکیب آن با عوامل اکولوژیکی مهم دیگر مانند سلامت رودخانهها قرار دارد. پس از طبقهبندی سرزمین به جنگل، مرتع، رودخانه، شهر و روستا بر روی تصاویر ماهوارهای، مشخصههای سیمای سرزمین با استفاده از نرمافزار Fragstats تهیه شده است. سپس، از ارزیابی چند معیاره (MCA) با روش ترکیب خطی، وزن داده شده برای ترکیب لایههای مختلف مشخصهها به منظور تعیین رضامندی سرزمین برای انتخاب لکههای حفاظتی استفاده شد. فرایند سلسله مراتب تحلیلی (AHP) را کارشناسان برای اختصاص وزنها به مشخصهها استفاده کردند. در نتیجه این پژوهش نقشه رضامندی سرزمین برای کل استان برای اهداف حفاظتی حاصل شد، سپس با استفاده از آماره ZLS محاسبه شد و تعداد 19 زون برای لکههای حفاظتی تعیین شد. در این روند همچنین بهمنظور حفاظت برای تسهیل ادغام مشخصههای سیمای سرزمین، یک مدل حرفی توسعه داده و به کار گرفته شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آناستکه سطح مناطق حفاظت شده استان گلستان بدون در نظر گرفتن منابع آبی و با در نظر گرفتن پیکسلهایی با رضامندی بیش از 160 در حدود 15 درصد سطح استان است که برابر با مساحتی در حدود 307391.6 هکتار است. این روش علاوه بر یکپارچه نگری، امکان بررسی سریعتر و کمهزینهتر مناطق وسیع برای انتخاب لکههای حفاظتی را فراهم میکند.
گلستان,مشخصههای سیمای سرزمین,لکههای حفاظتی,ارزیابی چند معیاره,روش CAPS
https://www.iraneiap.ir/article_13068.html
https://www.iraneiap.ir/article_13068_1b5a8e5ab52a451561a6b140033eff95.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
ارزیابی اثرهای محیطزیستی توسعه (EIA) بر منطقه حفاظت شده اشترانکوه با استفاده از مدل تخریب
13
23
FA
نبیالله
یارعلی
استادیار گروه علوم جنگل دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، ایران
علی
سلطانی
استادیار گروه علوم جنگل دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، ایران
علی
جعفری٭
استادیار گروه علوم جنگل دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، ایران
داوود
مافی غلامی
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه علوم جنگل، دانشکده منابعطبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، ایران
مسعود
محمودی
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه علوم جنگل، دانشکده منابعطبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، ایران
مدل تخریب محیطزیست یکی از روشهای ارزیابی آثار محیطزیستی است که آثار فعالیتهای انسانی را بر محیطزیست تحلیل میکند و مقدار آن را به صورت کمی نشان میدهد. در این بررسی برای تعیین آثار توسعه بر محیطزیست منطقه حفاظت شده اشترانکوه از مدل تخریب استفاده شده است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا محدوده منطقه حفاظت شده اشترانکوه به 554 سلول شبکه 225 هکتاری (3×3 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 1:50000) تقسیم شد. آسیبپذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشههای شیب، جهت، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمینلرزه، طبقات آسیبپذیری خاک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه و تقسیمبندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی، آرای کارشناسان و اسناد موجود، تعداد 11 عامل تخریب در کل منطقه شناسایی و شدت آنها تعیین شد. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت هر شبکه بهدست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصههای مدل در نرمافزار Excell، ضرایب تخریب در هر یک از شبکههای کاری منطقه محاسبه و بر اساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقهبندی شدند. بدین ترتیب کلیه شبکهها از نظر شدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند و کل منطقه به سه پهنه با توانایی توسعه بیشتر (کیفیت برتر)، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. در مجموع، 58/94 درصد از مساحت کل منطقه با کیفیت، 06/5 درصد نیازمند بازسازی و 36/0 درصد نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد. از نظر اولویتبندی توسعه در مناطق حفاظت شده، 5/82% منطقه حفاظت شده بنابر دلایل محیطزیستی غیرقابل توسعهاند.
ارزیابی اثرهای محیطزیستی,مدل تخریب,توسعه پایدار,منطقه حفاظت شده اشترانکوه
https://www.iraneiap.ir/article_13069.html
https://www.iraneiap.ir/article_13069_d9689cc3632dd49929ceb5ef3e034924.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
ارزیابی روند تغییرات پوشش اراضی منطقه حفاظت شده ارسباران در فاصله زمانی 2002، 2006 و 2008 میلادی با استفاده از تصاویر ماهوارهای
23
33
FA
لعبت
زبردست٭
دانشجوی دکتری برنامهریزی محیطزیست، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران، ایران
حمیدرضا
جعفری
دانشیار گروه برنامهریزی محیطزیست، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران، ایران
hjafari@ut.ac.ir
ضیاءالدین
بادهیان
0000-0002-2368-6354
دانشجوی دکتری جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابعطبیعی دانشگاه تهران، ایران
badehian.z@lu.ac.ir
مریم
عاشق معلا
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی محیطزیست، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران، ایران
کاربری زمین همواره یکی از مهمترین عواملی بوده است که انسان از طریق آن محیطزیست خود را تحت تأثیر قرار داده است و از نظر تاریخی مهمترین تغییر کاربری اراضی که انسان انجام داده است، از میان بردن جنگلها و تبدیل آنها به اراضی کشاورزی و سکونتگاهها بوده است.
در این تحقیق، بررسی روند تغییرات پوشش اراضی منطقه حفاظت شده ارسباران با استفاده از تصاویر ماهوارهای مربوط به سه دوره زمانی از منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است. مهمترین طبقات کاربری اراضی شناسایی شده در منطقه مورد مطالعه رودخانه، باغ، نواحی مسکونی، زراعت آبی، زراعت دیم، اراضی فاقد پوشش گیاهی، مرتع و در نهایت اراضی جنگلی است. مساحت این طبقات در نقشه کاربری برای هر سال تعیین و مقایسه و بررسی شده است. یافتههای این تحقیق نشان میدهد کاهش مساحتی که در وسعت اراضی جنگلی حساس منطقه ارسباران، با شتاب کمتری در بین سالهای 2002 تا 2006 (مدت 4 سال اول) قابل مشاهده است، در دوره 2006 تا 2008 بسیار روند تندشونده و چشمگیری را به خود گرفته است، بهنحوی که در عرض دو سال، بیش از 10 درصد از پوششهای جنگلی منطقه ارسباران از میان رفته است و این روند بسیار نگرانکننده است.
تغییر کاربری اراضی,سنجش از دور,ارزیابی روند,منطقه حفاظت شده ارسباران,تصاویر ماهوارهای,پوششهای جنگلی
https://www.iraneiap.ir/article_13070.html
https://www.iraneiap.ir/article_13070_0aadb6037a4102e35b1efe6b20cf23a5.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
بررسی توان تفرجی پارک جنگلی آبیدر با استفاده از GIS
35
42
FA
جاهده
تکیهخواه٭
دانشجوی کارشناس ارشد منابعطبیعی، دانشگاه مازندران، ایران
سید محمد
حسینی نصر
استادیار گروه جنگلداری دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه مازندران، ایران
جعفر
اولادی
استادیار گروه جنگلداری دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه مازندران، ایران
بهمنظور بررسی توان تفرجی پارک جنگلی آبیدر واقع در جنوبغربی سنندج به مساحت 1555هکتار، از فناوری GIS استفاده شد. ابتدا نقشههای شیب، جهت و ارتفاع در نرمافزارهای Arc GIS 9.1 و Arcview 3.3 تهیه شدند؛ سپس با تلفیق آنها نقشه شکل زمین بهدست آمد. با در نظر گرفتن عوامل اقلیمی، دما و رطوبت مشخص شد که پارک جنگلی آبیدر برای 6 ماه از سال یعنی اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور و مهر به ترتیب دارای اولویت تفرجی از حیث مشخصههای اقلیمی تأثیرگذار بر تفرج و گردشگری در منطقه است و میتوان برنامه تفرجی از حیث رضامندی دمایی اعمال کرد. بهمنظور تهیه نقشه تراکم پوشش گیاهی با بازدید میدانی و با روش آماربرداری ترانسکت خطی اندازهگیری و بنا به مدل جهانگردی مخدوم طبقهبندی شد. با رویهمگذاری نقشه شکل زمین، طبقات خاک و پوشش گیاهی نقشه واحدهای محیطزیستی تهیه شد. در نهایت از مقایسه واحدها با مدل جهانگردی مخدوم، نقشه توان تفرجی اولیه بهدست آمد. نتایج نشان داد از کل مساحت منطقه، 5 درصد از پارک آبیدر دارای توان تفرج متمرکز طبقه دو، 50 درصد توان تفرج گسترده طبقه یک و 45 درصد از سطح پارک دارای توان تفرج گسترده طبقه دو است.
: تفرج,پارک جنگلی آبیدر,سیستم اطلاعات جغرافیایی
https://www.iraneiap.ir/article_13071.html
https://www.iraneiap.ir/article_13071_7afa1ea2d7134bf862bc8f7638c1aa2c.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
کاربرد روش دومرحلهای هکمن در بررسی عوامل مؤثر بر ارزش تفرجی منطقه کوهستانی درکه
43
52
FA
هومان
لیاقتی
دانشیار پژوهشکده علوممحیطی دانشگاه شهید بهشتی، ایران
افسانه
نعیمیفر
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهریار، ایران
afnaeimifar@gmail.com
افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی در سالهای اخیر موجب افزایش تقاضا برای استفاده تفرجی از فضاهای طبیعی میشود. از آنجا که این دسته از فضاها بیشتر در زمره کالاهای عمومی با دسترسی آزاد قرار دارند، اغلب بازدیدکنندگان از ارزش واقعی تفرج در این فضاها غافلاند و این موضوع به طور معمول منجر به عدم استفاده بهینه و مطلوب از این مکانها میشود.
در تحقیق حاضر، ارزش تفرجی منطقه کوهستانی درکه واقع در شمال تهران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط برآورد شد. بههمین منظور240 پرسشنامه برای استفاده تفرجی از سایت مورد نظر، تکمیل شد. بهمنظور تمایز عوامل مؤثر بر تصمیم به تمایل به پرداخت ورودیه و میزان تمایل به پرداخت، از الگوی توبیت از روش دومرحلهای هکمن استفاده شد. با حذف پاسخهای ناقص و صفر اعتراضآمیز، 58 درصد از افراد حاضر به پرداخت ورودیه برای استفاده تفریحی از منطقه درکه بودهاند. نتایج الگوی هکیت نشان داد، متغیرهای سن و تغییر جغرافیایی محیط کار، فقط بر تصمیم پاسخگویان برای پرداخت ورودیه اثر معنیدار دارد. در حالیکه سطح درآمد، تعداد افراد خانوار، نوع منزل مسکونی، میزان آلودگی در محیط کار و امکانات منطقه درکه، در مرحله اول (تصمیم برای تمایل به پرداخت) و همچنین در مرحله دوم (عمل بعد از تصمیم)، بر میزان تمایل به پرداخت پاسخگویان اثر معنیدار دارد. میانگین تمایل به پرداخت سالانه هر بازدیدکننده برابر با 8/3362 ریال و ارزش تفرجی هر هکتار از منطقه درکه در سال 1388 تقریباً برابر با پنجاه میلیون ریال برآورد شد.
با توجه به میزان بالای ارزش تفریحی هر هکتار از منطقه درکه، ضروری است، مسئولان با برنامهریزی صحیح، به حفظ و نگهداری مناطق تفریحی طبیعی همانند درکه توجه بیشتری کنند. این موضوع در کلانشهرهایی همانند تهران که بیشتر ساکنان آن مواجه با انواع آلودگی و کمبود فضای سبزند، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
ارزشگذاری مشروط,ارزش تفرجی,درکه,الگوی توبیت,روش دومرحلهای هکمن
https://www.iraneiap.ir/article_13072.html
https://www.iraneiap.ir/article_13072_2eb42809cf3d6bac3db53678ce1b35da.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
برنامهریزی راهبردی توسعه حفاظت محیطزیست در مناطق حفاظت شده دریایی (مطالعه موردی منطقه حفاظت شده مند- استان بوشهر)
53
66
FA
امین
پاداش٭
کارشناسی ارشد مدیریت محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان، ایران
سید محمدباقر
نبوی
استادیار گروه محیطزیست، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران
بهروز
دهزاد
استاد گروه جغرافیا، دانشکدة علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی، ایران
سید علی
جوزی
0000000244861297
استادیار گروه محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران
sajozi@yahoo.com
، نبی اله
مرادی
کارشناسی ارشد مدیریت محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان، ایران
محیطزیست و لزوم حفاظت از آن در دهههای اخیر مورد توجه جدی کلیه افراد و مجامع بینالمللی و جهانی قرار گرفته است. توسعه بیرویه فعالیتهای اقتصادی انسان از یک سو و اتکای بیواسطه و وابستگی معیشتی قشر کثیری از جمعیت رو به رشد جهان به طبیعت از سوی دیگر، روز به روز از تنوع طبیعی اکوسیستمها و زیستگاهها میکاهد و محدودیتهای بیشتری را برای زندگی و بقای حیاتوحش فراهم میکند. در نتیجه اجرای برنامههای حفاظتی از گونهها و اکوسیستمها فقط به نقاط مشخصی محدود شده که امروزه تحت عنوان مناطق حفاظت شده مشهورند. «برنامهریزی و مدیریت راهبردی<sup>(1)</sup>» از مهمترین ارکان سیستمهای مدیریت در یک سازمان است؛ مدیریت راهبردی هنر و علم تدوین، اجرا و ارزیابی تصمیمات و وظایف چندگانهای است که سازمان را قادر میسازد به مقاصد خود دست یابد (هانگر و ویلن، 1382). استفاده صحیح و مؤثر از «برنامه ریزی و مدیریت راهبردی» بهعنوان مهمترین ارکان سیستمهای مدیریت و همچنین به لحاظ نقش پیشگیرنده آن، اثربخشی مثبتی بر کنترل مشخصههای فنی و غیرفنی در تمام سطوح و در نهایت بر نتایج نهایی و برایندهای سازمان خواهد داشت. این پژوهش علمی- کاربردی با هدف ارائه برنامه راهبردی مدیریت محیطزیستی منطقه حفاظت شده مند بوشهر به انجام رسید، که برای نخستین بار در ایران در منطقه حفاظت شده دریایی انجام میشود. بدینمنظور در نخستین قدم به تعیین زونهای منطقه حفاظت شده مند به روش ارزیابی چند معیاره<sup>(2)</sup> پرداخته شد، بررسیها مشخص کرد که 35/28 از منطقه را زون حفاظت شده شامل میشود (مصطفوی و همکاران، 1385). در قدم بعدی بهمنظور ارائه برنامهریزی راهبردی به روش ماتریس سوات تعداد 154 پرسشنامه در اختیار جامعه آماری و همچنین خبرگان منطقه تکمیل شد. بدینمنظور ابتدا عوامل داخلی (نقاط ضعف و قوت) و عوامل خارجی (فرصتها و تهدیدات) محیط تحت بررسی شناسایی شدند. پس از شناسایی، عوامل داخلی و خارجی در قالب جداول ارزشیابی عوامل داخلی (IFE)<sup>(3)</sup> و ارزشیابی عوامل خارجی (EFE)<sup>(4)</sup> نمرهدهی و وزندهی شدند. بهمنظور وزندهی عوامل داخلی و خارجی از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)<sup>(5)</sup> و نرمافزار EXPERT CHOICE بهرهگیری شد. بهمنظور تعیین راهبردها از خروجی ماتریس سوات بر اساس اولویتهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی منطقه بارگذاری هر یک از گزینههای توسعه، انجام شد و در پایان راهبرد سوم، یعنی «راهبرد استفاده از رویکردهای حفاظتی همگام با معیارهای بینالمللی به پشتوانه قوی اجرایی دولتی- ملی» با کسب بالاترین امتیاز 05/6 بهعنوان اولین اولویت برنامهریزی راهبردی مهم برای این منطقه حاصل شد.
برنامهریزی و مدیریت راهبردی,روش سوات,منطقه حفاظت شده مند,زون حفاظت شده
https://www.iraneiap.ir/article_13073.html
https://www.iraneiap.ir/article_13073_b600c913906375fbdacedfb16a6057c5.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
مقایسه تطبیقی- تحلیلی روشهای سنجش توسعه پایدار
67
82
FA
فرزام
پوراصغر سنگاچین٭
دانشجوی دوره دکتری محیطزیست دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، ایران
اسماعیل
صالحی
استادیار دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، ایران
محمد رضا
مثنوی
دانشیار دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، ایران
با وجود سپری شدن حدود دو دهه از تصویب دستور کار 21 که در آن بر تدوین و کاربرد شاخصهای توسعه پایدار تأکید شد، هنوز اجماع کاملی در خصوص شاخصهای تبیینکننده پایداری، طراحی و استفاده از آنها برای سنجش پایداری و همچنین روشهای جامع و کامل که مورد پذیرش تمامی نخبگان و صاحبنظران در سراسر جهان باشد، بهوجود نیامده است. با این حال در خلال سالهای گذشته شاخصهای متعددی برای سنجش و اندازهگیری توسعه پایدار مطرح شده و گاهی نیز شاخصهای پایداری کشورها توسط نهادهای بینالمللی بهصورت سالانه منتشر میشود.
شاخصهای پایداری خصوصاً زمانیکه بهصورت ترکیبی استفاده میشوند، ابزارهای ارزشمندی برای ارزیابی عملکرد کشورها و مقایسه آنها در زمینه توسعه پایدار قلمداد میشوند. به همین دلیل کتابشناسی مرتبط با اندازهگیری و سنجش پایداری در سطوح بین ملی و بینالمللی بسرعت در حال گسترش است.
بر این اساس در این مقاله، ابتدا شاخصهای توسعه پایدار و برخی از مهمترین مدلها و روشهای سنجش معرفی شده است. در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیلی- تطبیقی و با استفاده از اطلاعات 130 کشور، رابطه هر کدام از روشهای اندازهگیری که در قالب شاخصهای ترکیبی ارائه شدند با استفاده از ضرایب همبستگی بین هر کدام از روشها با استفاده از نرمافزارSPSS تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نقاط اشتراک و تفاوتهای آنها مشخص شد.
<strong> </strong>
<strong> </strong>
روشهای سنجش پایداری,جای پای بومشناختی,شاخص توسعه انسانی,شاخص آسیبپذیری محیطزیست,شاخص پایداری محیطزیست
https://www.iraneiap.ir/article_13074.html
https://www.iraneiap.ir/article_13074_3f79d48d61826eff7a418e9be0d232c3.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
1
1
2011
02
01
ارزیابی آثار محیطزیستی پروژههای گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: شهر جهانگردی بینالمللی خلیجفارس)
83
92
FA
محمدرضا
اشرفزاده٭
عضو هیات علمی گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران
حسین
مددی
عضو هیات علمی گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، مجتمع آموزش عالی بهبهان، ایران
نسترن
خادمی
دانش آموخته رشته محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران
صدیقه
بنیادی
دانش آموخته رشته محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران
آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته، ارزیابی آثار مثبت و منفی ناشی از اجرای پروژه شهر جهانگردی بینالمللی خلیجفارس بر محیطزیست منطقه است. محدوده پیشنهادی 650 هکتاری برای اجرای این پروژه در فاصله 15 کیلومتری شهر بندرعباس در ساحل شرقی این شهر و در محدوده تالاب بینالمللی رود شور، شیرین و میناب واقع شده است. اگرچه پروژه مذکور دارای آثار مثبت قابل چشمگیری از جمله توسعه فعالیتهای گردشگری، تجاری، اشتغالزایی و درآمدزایی در منطقه است، ولی آثار منفی ناشی از اجرای پروژه بسیار بیشتر از آثار مثبت هستند. مهمترین آثار منفی پروژه شامل برهمزدن تعادل بومسازگان منطقه حفاظت شده و تالاب بینالمللی رود شور، شیرین و میناب و سایر بومسازگانهای حساس ساحلی- دریایی در منطقه، تهدید گونههای حیاتوحش مهم و برجسته و تهدید سفرههای آب زیرزمینی است. در این مطالعه از روش رویهمگذاری و روش ماتریس ایرانی برای بررسی و ارزیابی آثار محیطزیستی پروژه استفاده شد. جدول ماتریس طراحی شده شامل 47 ریزفعالیت پروژه و 50 عامل محیطزیستی است که در مرحله ساختمانی، در ستونها 5/54 درصد میانگینها و در ردیفها 1/57 درصد میانگینها و در مرحله بهرهبرداری در ستونها، 52 درصد میانگینها و در ردیفها نیز 52 درصد از میانگینها کمتر از 1/3- هستند. بنابراین براساس بررسیهای بهعمل آمده و نتایج حاصل از ارزیابی، اجرای پروژه حاضر در منطقه مطالعاتی تأیید نمیشود، اما بواسطه اهمیت پروژه بر اوضاع منطقه، بویژه از نظر اقتصادی پیشنهاد میشود برای تعیین موقعیت مناسب، محل اجرای پروژه از مطالعات مکانیابی محیطزیستی استفاده شود.
گردشگری,ارزیابی آثار,محیطزیست ساحلی,تالاب بینالمللی رود شور,شیرین و میناب
https://www.iraneiap.ir/article_13075.html
https://www.iraneiap.ir/article_13075_de27075cfe94f097f28869bc0ff233ae.pdf