مقایسه شاخص‌های Enrichment Factor، Ecological Risk، Pollution Load Index و Coefficient of Divergence بمنظور برآورد آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار نیمه غربی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد

2 عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه کردستان

چکیده

مقایسه شاخص‌های غنی‌شدگی، ریسک اکولوژیکی، بار آلودگی و
ضریب واگرایی به منظور برآورد آلودگی فلزات سنگین در
گرد و غبار نیمه غربی ایران
 
 
مهدی رجبی1، بابک سوری*2
 
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع‌طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
2 دانشیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع‌طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
 
(تاریخ دریافت: 01/10/1395؛ تاریخ تصویب: 09/07/1397)
 
چکیده
ذرات معلق گرد و غبار با منشا فرسایش بادی خاک از عوامل آلاینده هوا به شمار می‌‌روند که هنگام جابه‌جایی در اتمسفر مقادیری از ترکیبات موجود در قشر زمین را حمل نموده و موجب کاهش کیفیت محیط‌زیست می‌‌شوند که این امر با به کارگیری شاخص‌‌های مختلفی قابل ارزیابی است. در این تحقیق مقادیر دو فلز Fe و Mn و شش فلز Zn, Cu, As, Ag, Cr, Ni به ترتیب به روش شعله و کوره گرافیکی جذب اتمی در نمونه‌‌های گرد و غباری که به مدت یک سال با فواصل زمانی 10 روزه از سه شهر واقع در نیمه غربی کشور (اندیمشک، خرم‌آباد و سنندج) که در عرض‌‌های جغرافیایی متفاوتی قرار دارند تهیه شد. سپس سطح خطر آلودگی این فلزات سنگین در نمونه‌‌های به دست آمده با استفاده از شاخص‌‌های EF (Enrichment Factor)، Eri (Ecological Risk)، PLI (Pollution Load Index)  و CD (Coefficient of Divergence) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از برآورد سطح بالای خطر آلودگی Ag و Cu در گرد و غبار هر سه شهر با استفاده از شاخص‌‌های EF و Eri بود. همچنین شاخص PLI بیشتر بودن آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار سنندج را تایید نمود. علاوه بر این شاخص CD به طور نسبی شباهت بیشتری میان گرد و غبار خرم‌آباد و اندیمشک از حیث مقادیر فلزات سنگین اندازه‌‌گیری شده در طول دوره نمونه‌‌برداری نشان داد ضمن آن که سطح آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار هر سه ایستگاه در فصل زمستان بیشترین مقادیر را نسبت به سایر فصول دارا بود.
 
 
 
 
کلید واژه‌ها: گرد و غبار غرب ایران، فلزات سنگین، Enrichment Factor Ecological Risk, Pollution Load Index, Coefficient of Divergence,.
 
 
 
 
* نویسنده مسئول:                                                                                                                    Email: bsouri@uok.ac.ir

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of Enrichment Factor، Ecological Risk، Pollution Load Index و Coefficient of Divergence Indices to Evaluate Heavy Metals Pollution in Western Iran

چکیده [English]

Comparison of Enrichment Factor, Ecological Risk,
Pollution Load Index and Coefficient of Divergence Indices to
Evaluate Heavy Metals Pollution in Western Iran
 
 
 
1Rajabi, M.; 2*Souri, B.
 
1 MSc Graduate, Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources,
University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Assoc. Profe. Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources,
University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
 
(Received: 2016/12/21; Accepted: 2018/10/02)
 
 
 
Abstract
Dust-fall particles originated of soils' wind erosion are considered as air pollution factors which displace some amount of earth surface materials throughout the atmosphere and consequently downgrade environmental quality evaluable using various indices. In this study contents of the two metals of Fe and Mn alongside with the six metals of Ni, Cr, Ag, As, Cu, Zn were obtained using furnace  and flame atomic absorption spectroscopy, respectively, in the samples of dust-fall collected for one year with 10 days intervals from three cities of western Iran (Andimeshk, Khorramabad and Sanandaj) having different latitudes. Then, level of pollution for these heavy metals in the obtained samples were evaluated in using EF (Enrichment Factor), Eri (Ecological Risk), PLI (Pollution Load Index) and CD (Coefficient of Divergence) indices. The results revealed high level of pollution danger for Ag and Cu in the dust-fall of the three cities by EF and Eri indices. Moreover, PLI index confirmed more heavy metals pollution for Sanandaj dust-fall. Additionally, CD index showed more similarity between Khorramabad and Andimeshk considering heavy metals concentration measured during sampling period while the level of heavy metals pollution in the three cities were the highest for winter.
 
 
 
 
 
 
Keywords: Western Iran's Dust-fall; Heavy metals; Enrichment factor; Ecological risk; Pollution load index; Coefficient of divergence.
 
 
 
 
 
 

*Corresponding author:                                                                                      Email: bsouri@uok.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • Western Iran's Dust-fall
  • Heavy Metals
  • Enrichment Factor
  • Ecological Risk
  • Pollution Load Index
  • Coefficient of Divergence

مراجع

Ridgwell, A. J. 2003. Implications of the glacial CO2, iron hypothesis for quaternary climate change. Geochemistry Geophysics Geosystems. 4(9). 1076.
Griffin, D.W. & Christina, A. K. 2003. Dust Storms and Their Impact on Ocean and Human Health: Dust in Earth Atmosphere. Eco Health Journal. 1(3): 284-295.
Krueger, B. J.; Grassian, V. H.; Cowin, J.P. & Laskin, A. 2004. Heterogeneous chemistry of individual mineral dust particles from different dust source regions: the importance of particle mineralogy. Atmospheric Environment. 38(36): 6253-61.
Khuzestani, R. B. & Souri, B. 2013. Evaluation of heavy metal contamination hazards in nuisance dust particles, in Kurdistan Province, Western iran. Journal of Environment Science. 25(7) 1-9.     
Nadafi, K. 2010. Air pollution (its origin and control), Nas Scietific Institute, Inc, Tehran, Iran.   
Zhang, X.Y.; Cao, J. J.; Li, L .M.; Arimoto, R. Cao.; Cheng, Y.; Huebert, B. & Wang, D. 2002. Characterization of atmospheric aerosol over Xi'an in the South Margin of the Loess Plateau, China. Atmospheric Environment. 36(26): 4189–4199.
Wang, Y.Q.; Zhang, X.Y.; Arimoto, R.; Cao, J. J. & Shen, Z. X. 2005. Characteristics of carbonate content and carbon and oxygen isotopic composition of northern China soil and dust aerosol and its application to tracing dust sources. Atmospheric Environment. 39(14): 2631-42.
Engelstaedter, S.; Tegen, I. & Washington, R. 2006. North African dust emissions and transport. Earth-Science Reviews. 79(1-2): 73-100.
Escudero, M.; Querol, X.; Pey, J.; Alastuey, A.; Perez, N.; Ferreira, F.; Alonso, S.; Rodrıguez, S. & Cuevas, E. 2007. A methodology for the quantification of the net African dust load in air quality monitoring networks. Atmospheric Environment. 41 (26): 5516-5524.
Irabien, M. J. & Velasco, F. 1999. Heavy metals in Oka Rive sediments (Urdaibai National Biosphere Reserve, Northern Spain): Lithogenic and anthropogenic EFfects. Environmental Geology. 37: 54-63.
Rajabi, M. & Souri, B. 2016. Evaluation of heavy metals among dustfall particles of Sanandaj, Khorramabad and Andimeshk cities in western Iran. Journal of Health and Environmen. 8 (1). 22-11. (persian)
Feng, H.; Liu, N.; Zhang, X. & Du. Y. Liu. 2011. Contamination assessment of copper, lead, zinc, and chromium in dust fall of jinan, NE China. Environ Earth Sei: 11-1412-2
Zarasvandi, A.; mer, F.; Nazarpour, A. 2011. Mineralogy and morphology of dust storms particles in Khuzestan province:XRD and SEM analysis concerning. Journal of crystallography and mineralogy. 2011; 19 (3):511-518. (In Persian)
ASTM. 2010. Standard Method for Collection and Analysis for Dust fall (Settled Particulates). ASTM D-1739-82 & Standard Specification for Reagent Water. 11(3):1193-91.
Jaradat, Q, M.; Momani, K, A.; Jbarah, A, Q. & Massadeh, A. 2004 Inorganic analysis of dust fall and office dust in an industrial area of Jordan. Environmental Research. 96: 139-144.
Qishlag, A.; Moore, F. & Forghani, G. 2007. Impact of untreated wastewater irrigation on soils and crops in Shiraz suburban area, SW Iran, Environmental Monitiring Assessment. 149: 254- 262.
Abrahim, GMS. & Parker, RJ. 2008. Assessment of heavy metal enrichment factors and the degree contamination in marine sediments from Tamaki. Estuary, Auckland, New Zealand. Environmental Monitoring and Assessment. 136 (3) 227- 238.
Hakanson, L. 1980. An ecological risk index for aquatic pollution control, a sedimentological approach [J]. Water Research. 14: 975-1001.
Chen, C. W.; Kao, C. M.; Chen, C. F. & Dong, C. D. 2007. Distribution and accumulation of heavy metals in the sediments of Kaohsiung harbor, Taiwan. Chemosphere. 66(8):1431-1440.
Park, S. S. & Kim, Y. J. 2004. PM2.5 particles and size-segregated ionic species measured during fall season in three urban sites in Korea. Atmospheric Environment. 38: 1459-1471.
Garrison, V. H.; Shinn, E. A.; Foreman, W. T.; Griffin, D. W.; Holmes, C. W.; Kellogg, C. A.; Majewski, M. S.; Richardson, L. L.; Ritchie, K. B. & Smith, G. W. 2003. African and Asian dust: from desert soils to coral reEFs. Bioscience. 53:469-480.
Jong, k. C.; Jong, B. H.; Soo, J.B.; Seung, M.Y. & Kyung, D. Z. 2012. Chemical characteristics of PM 2.5 aerosol in Incheon, Korea. Atmospheric Environment. 60: 583-592.
Zhuzi, Z.; Junji, C.; Zhenxing, S.; Ru–Jin, H.; Tafeng, H.; Ping, W.; Ting, Z. & Suixin, L. 2015. Chemical composition of PM 2.5 at a high–altitude regional background site over Northeast of Tibet Plateau. Atmospheric Pollution Research. 6: 815-823.
پژوهش های محیط زیست
دوره 9، شماره 18
اسفند 1397
صفحه 213-222

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار