بررسی ظرفیت زیستی وردپای اکولوژیکی شهرستان مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه ملایر

2 استادیار دانشگاه ملایر

3 دانشجو

چکیده

بررسی ظرفیت زیستی و ردپای اکولوژیکی شهرستان مشهد
 
 
 
منصوره میری قلعه نو1، علیرضا ایلدرمی*2، حمید نوری3، میرمهرداد میرسنجری4
 
1 کارشناسی ارشد محیط‌‌زیست، دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ایران
2 دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ایران
3 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ایران
4 استادیار گروه محیط‌‌زیست، دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ایران
 
(تاریخ دریافت: 14/09/1395؛ تاریخ تصویب: 09/07/1397)
 
 
چکیده
در چند دهه گذشته مصرف بی‌‌‌رویه منابع‌طبیعی، رشد شتابان شهرنشینی و گسترش فعالیت‌‌های صنعتی سبب تخریب محیط‌زیست و ناپایداری جوامع شهری شده ‌‌است. شهرستان مشهد با مشکلات و مسایل عدیده‌‌ای از قبیل افزایش جمعیت، توسعه گردشگری، آلودگی محیط‌زیست و کاهش توان اکولوژیکی روبرو است، بنابراین، تلاش برای اندازه‌‌گیری شاخص‌های متعدد سنجش پایداری این ‌‌شهر امری ضروری است. در این پژوهش سعی شده است از طریق محاسبه ظرفیت زیستی و ردپا و مقایسه آن‌‌ها با یکدیگر، در شهرستان مشهد در سال‌‌های 1385 و‌‌‌‌1390 توان اکولوژیکی‌‌ شهر ارزیابی شود. ظرفیت زیستی با اندازه‌گیری مساحت زمین‌های زراعی، چرا، ماهی‌‌گیری و زمین ساخته شده، محاسبه و در ردپای اکولوژیکی علاوه بر پارامترهای ذکر شده، پارامتر زمین، انرژی نیز اندازه‌گیری شد. برای محاسبه این مقادیر و تبدیل مساحت زمین‌های به دست آمده به هکتار جهانی به ازای هر نفر در شهرستان مشهد از فاکتورهای عملکرد و معادل استفاده شد. نتایج حاصله از مقایسه ظرفیت زیستی و ردپای اکولوژیکی به‌‌دست آمده در سال‌‌های 1385و 1390 بیانگر کسری اکولوژیکی 2/2 و 5/2 هکتار جهانی در شهرستان مشهد است. به علاوه نتایج به‌‌دست آمده نشان داد که ظرفیت زیستی شهرستان مشهد متناسب با ردپای اکولوژیکی آن نیست و در ساختار شهری مشهد ناپایداری مشاهده می‌‌شود، به عبارتی بین عرضه و تقاضا تعادلی وجود ندارد.
 
 
 
 
کلید واژه‌‌ها: ظرفیت زیستی، ردپای اکولوژیکی، پایداری، شهرستان مشهد
 
 
 
 
* نویسنده مسئول                                                                                               Email: Ildoromi@gmail.com

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the capacity of biological and ecological footprint Mashhad city

چکیده [English]

Evaluation of the Biological Capacityand
Ecological Footprint of Mashhad City
 
 
 
1Miri Qaleh No, M.; 2*Eldermi, A. R.; 3Nouri, H.; 4Mirsanjari, M. M.
 
1 Master of Environmental Science, Faculty of Natural Resources and
Environment, Malayer University, Iran
2 Assoc. Profe. of Grassland and Watershed Management, Faculty of Natural
Resources and Environment, Malayer University, Iran
3 Assist. Profe. of Range and Watershed Management, Faculty of Natural
Resources and Environment, Malayer University, Iran
4 Assist. Profe. of Environmental Science, Faculty of Natural Resources and
Environment, Malayer University, Iran
 
(Received: 2016/12/04; Accepted: 2018/10/02)
 
 
Abstract
In the last few decades, the excessive consumption of natural resources, the rapid growth of urbanization and the expansion of industrial activities have damaged the environment and the instability of urban communities. The city of Mashhad faces many problems and problems such as population growth, tourism development, environmental pollution and ecological decline, so efforts to measure various indicators of sustainability of the city are necessary. Therefore, in this research, we tried to evaluate the ecological potential of the city in 2006 and 2006 by calculating the biological capacity and track and comparing them with each other. Biological capacity was calculated by measuring the area of agricultural land, why, fishing and land, and in addition to the parameters mentioned, the parameters of land, energy were also measured in the ecological footprint. In order to calculate these values and convert the land area to the global acres per person in Mashhad, factor and performance factors were used. The results of comparison of biological capacity and ecological trace obtained in 2006 and 2011 indicate ecological deficit of 2.2 and 2.5 hectares in Mashhad city. In addition, the results showed that the biological capacity of the city of Mashhad is not proportional to its ecological footprint and there is instability in the urban structure of Mashhad, in other words, there is no balance between supply and demand.
 
 
 
 
 
Keywords: Biological capacity, Ecological footprint, Sustainability, Mashhad city
 
 
 
 
 
 

*Corresponding author:                                                                                Email: Ildoromi@gmail.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • biological capacity
  • ecological footprint
  • sustainability
  • Mashhad city

مراجع

Abedi, Z.; Soltani, P. 2016. The First International Conference on Urban Economics (with a Respectable Economic Approach, Action and Practice). May 1995. pp. 185-195.
Amekudzi, A.; Khisty, C. & Khayesi, M. 2009. Using Sustainability Footprint Model to Assess Development Impacts of Transportation Systems, Journal of Transportation Part A, Vol. 43, pp: 339-348.
Baabou, W.; Grunewald, N.; Ouellet-Plamondon, C.; Gressot, M. & Galli, A. 2017. The Ecological Footprint of Mediterranean cities: Awareness creation & policy implications, Environmental. Science & Policy. Vol. 69.pp. 94-104.
Chi, G. & Stone, B. 2005. Sustainable Transport Planning: Estimating the Ecological Footprint of Vehicle Travel in Future Years, journal of urban planning and development, Vol. 131, No.
Eftekhari, A. 2009. Leaders for Development of Sustainable Development Education in Iran, Geography, Journal of the Iranian Geographic Society. Vol. 8, No. 25.
Elkin, Maclaren, D. & Hillman, M .2001. Reviving the city: towards sustainable urban development. Friends of the Earth. London.
Faryadi, Sh. & Samadpour, P. 2008. Assessment of Environmental Effects and High Density Urban Development with Ecological Footprint (Case Study: District of Elahieh in Tehran City), Supervisor: Dr. Faryadi, Department of Environment, Tehran University, Tehran.(in Persian).
Fataei, A. 2013. Determine the ecological footprint of Ardabil, the 3rd International Conference on Environmental Planning and Management.
Gharlakhlo, M. 2013. Evaluation of Sustainability of Urban Development by Ecological Method (Case Study: Kermanshah City), Human Geoprocesses. Vol. 45. No. 2. pp. 105-120.
Ghaderi, F.; Asadi, P.; Tamadani, A. & Azizi, M. 2017. Study of Development Sustainability in District 22 of Tehran with Ecological Footprint Method. Geography and Development. No. 50. pp. 231-245.
Ghorbani, S. 2013. The Environmental Approach in Land Use Change Modeling in Tabriz Metropolitan Area Using Multi-Time Satellite Images, Multi-Valuation and Markov Chain Markets (1373-1417). Group of Geography and Urban Planning, Tabriz University.     
Haughton, G. & Hunter, C. 2005. Sustainable Cities, Published in the Taylor & Francis e-Library.
Hosseini, S. 2008. Environmental sustainability in urban open spaces: Quality assessment of residential neighborhoods in Tabriz, Environmental Science and Technology. 11th. No. 4. pp. 173.
Hosseinzadeh Delir, K. & Sasanpour, F. 2005. Ecological method (ecology) in the stability of metropolises with attitude towards Tehran metropolis, Geographical research. No. 82 (Scientific-Research). pp. 83-101.
Hong, G.; Kai, Z.; & Hanwen, Z. 2011. Research on sustainable development of resource-based small industrial and mining cities-A case study of Yangquanqu town, Xiaoyi, Shanxi province, China, Proceeded Engineering 21.PP 633-640.
Khakpour, B. 2014. Application of Ecological Footprint Method in Assessing the Sustainability of Urban Development (Case Study: Sari) The First National Conference on Geography of Natural Resource Tourism and Sustainable Development.
Khatib, H.; Mahini, A.; Hosseini, S.; & Gholamali Fard, M. 2010. Adoption of information-based approach using logistic regression methodology for urban development modeling in Gorgan, Journal of Environmental Studies. No. 54. Summer .89.
Lorenzo, J.M.; Garcia-Sanchez, I.M; & Cuadrado-Ballesteros, B. 2012.Sustainable cities: do political factors determine the quality of life?, Journal of cleaner production .Vol 21, pp.34-44.
Naderi, K. 2012. Evaluation of Physical Development of Ahwaz City with Emphasis on Sustainability in Environmental Issues, First National Conference on Geography, Environmental Risks and Sustainable Development, Islamic Azad University of Ahvaz.
Rabiei, V. 2012. Evaluation of Sustainable Development of Zanjan City from an Environmental Perspective Based on SWOT Technique of Urban and Regional Studies. Vol. 4. No. 16. Spring 2013.
Sardar Abadi, D. 2014. Ecological Footprint Approaches to Assess Sustainable Development, Second National and Specialized Conference on Environmental Research in Iran.
Zahedi, Sh. 2002. The Challenges of Sustainable Development from the Ecotourism Perspective, Modares Magazine.Vol 7. Issue 3. pp. 90.
Zamani, M. 2006. Assessment and prediction of the spatial-physical expansion of cities in Iran, Case study of Shahrzanjan, Ph.D. in Geography and Planar Harrisi Shahri, Faculty of Humanities and Social Sciences of Tabriz University.
Ziaee, M.; Qaderi, A. & Ahmadi, S. 2017. Determining the tolerance capacity and ecological footprint in the natural nature of the Lake Zarivar destinations. Geography and Urban-Regional Development. No. 25. pp. 39 -56.
پژوهش های محیط زیست
دوره 9، شماره 18
اسفند 1397
صفحه 77-88

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار