مدلسازی پویایی جمعیت اردک سر سفید ) (Oxyura leucocephalaدر نرمافزار ( Stellaمطالعه موردی: تالابهای استان گلستان

نویسندگان

1 کارشناسارشد محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان

2 دانشیار گروه محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان

چکیده

اردک سرسفید پرندهای آبزی و مهاجر به ایران است و در رده پرندگان در معرض خطر IUCNقرار دارد. نوسانات جمعیت پرندگان مهاجر در
تالابها دلایل گوناگونی مانند شرایط اقلیم محیطی، شرایط کیفی و کمی زیستگاهی، بیماریها، شکار و امنیت دارد. هدف از این پژوهش،
بررسی پویایی جمعیت این گونه طی یک دوره آماری 11ساله و مدلسازی جمعیت آن در نرمافزار Stellaبه عنوان نمونه ای از پژوهش
های ممکن است و تاثیر شکار بر اندازه جمعیت و میزان جمعیت محتمل سال های بعد این گونه را در استان نشان میدهد. بدین منظور،
ابتدا نرخ رشد نمایی این گونه به کمک پارامترهای اقلیمی به صورت یک معادله رگرسیونی بهدست آمد. سپس، با اجرای دو مدل و تغییر در
نرخ برداشت، جمعیت آن برای 14سال آینده مدلسازی شد. براساس نتایج حاصل، در مدل اول، هنگامی که برداشت با نسبت ثابتی از
جمعیت هر سال باشد، با نرخ بیش از ،4/7کمترین جمعیت سالانه حاصل خواهد شد و با نرخ 4/3تا 01سال بعد جمعیت این پرنده به صفر
خواهد رسید. با این حال، میتوان جهت داشتن حداقل جمعیت بهصورت پایدار، نرخ برداشت 4/72را پیشنهاد کرد. در حالی که، در مدل دوم
که از انحراف معیار در 0پارامتر اقلیمی و یک عدد تصادفی بهره می برد و به واقعیت نزدیکتر است؛ از سال ششم به بعد با نرخ برداشت
بیشتر از ،4/7جمعیت به زیر 14درصد اولیه یعنی 14عدد کاهش خواهد یافت. نتایج حاصل از مدل نشان میدهد این راهبرد میتواند
جمعیت را تا سالهای آینده به انقراض سوق دهد و نیز سبب عدم مهاجرت این گونه به تالابهای استان شود. نتیجه دیگر این پژوهش،
تاکیدی بر در معرض خطر انقراض قرار داشتن این گونه و نیازمندی آن به حفاظت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

White- Headed Duck Population Dynamics Modeling (Case Study: The Wetlands of Golestan Province, Iran)

نویسندگان [English]

  • S Sefidian 1
  • A Salman Mahiny 2
1 Ms.c of Environment, Gorgan University of Agriculture and Natural Resources Sciences
2 Assoc. Praof. Environment, Gorgan University of Agriculture and Natural Resources Sciences
چکیده [English]

The white- headed duck (Oxyura leucocephala) is a globally endangered diving and migratory duck.
Fluctuations of bird populations in wetlands occur because of hunting, climate, quality and quantity of habitat,
disease, and security. Stella software was used to model the population dynamic of this species over a period
of 18 years. The exponential growth rate of this species based on a regression equation was obtained. First, the
exponential growth rate of O. leucocephala was used based on a regression equation in which climatic
parameters played important part. Then, the model was run by different hunting rates, and the population was
modeled for the next 50 years. The results show when hunting rate is constant in each year, rates higher than
0.7 cause the lowest annual population size, and the rate 0.9 causes population obliteration after 38 years. In
the basic model, the rate 0.72 could be suggested for hunting to have a minimum constant population size, but
in the second model, the standard deviation of six climatic parameters, and a random number was used.
Therefore, the rate higher than 0.7 causes decline in the population below 10% (10 individuals) over a 6 years
period. Thus, a mortality and hunting rate of below 0.7 for this bird is needed for this bird based on the second
model that is more close to reality. However, because of the lack of environmental parameters that directly
affect the survival of the bird to be used in the population modeling, we suggest that this species should be
urgently put in the highly protected list of the Department of the Environment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modeling
  • Population dynamics
  • Hunting rate
  • Protection