1دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه تهران
3استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
اهمیت فضایسبز در محیط شهری بهویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، تا آن حد است که بهعنوان یکی از شاخصهای توسعهیافتگی جوامع مطرح و در عین حال معیاری برای ارتقای کیفیت زندگی محسوب میشود. از اینرو، توزیع و پراکنش متعادل آن در سطح شهر از اهمیت ویژهای برخوردار است. در پژوهش حاضر، سعی شده است تا با مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی انواع پارکها که از جمله مهمترین فضاهای سبز شهری محسوب میشوند، بحثی فراتر و کاملتر از سطح و سرانه در مورد پارکها مورد تحلیل واقع شود. برای اینمنظور، ابتدا نقشه پارکها و مرز مناطق بیستودو گانه شهر تهران، با استفاده از اطلس رقومی بوستانهای شهر تهران، بهکمک نرمافزارهای ArcMapو IDRISIتهیه شده است، پارکها در سه دسته محلهای، ناحیهای و منطقهای گروهبندی شدند. سپس، بهکمک سنجههای منتخب سیمایسرزمین (شامل: سطح بر اساسه، تعداد لکه، تراکم لکه، درصد مساحت از سیمایسرزمین، میانگین سطح لکه، سنجه بزرگترین لکه، سنجه شکل سیمایسرزمین، میانگین فاصله اقلیدوسی نزدیکترین همسایه، میانگین سنجه شکل لکه، تنوع شانون، تنوع سیمپسون تغییر یافته، یکنواختی شانون، یکنواختی سیمپسون تغییریافته) اطلاعاتی در زمینه الگوی مکانی پارکهای شهر تهران بهصورت کمی و با استفاده از نرمافزار Fragstatsحاصل شد و نحوه ترکیب و توزیع فضایی، وسعت و پیوستگی پارکها مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا، مناطق بیستودوگانه از لحاظ وضعیت هر یک از معیارهای پارک و سپس از لحاظ کلیه پارکهای موجود در آن صرفنظر از معیار پارک، مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع، پارکهای موجود در مناطق یک، هفده، چهارده، بیستویک، بیستودو الگوی مکانی مشخصی را بهترتیب از لحاظ گسستگی، ارتباط، تنوع، یکنواختی و چیرگی نشان داد. همچنین پارکهای محلهای در منطقه ده و بیست بهترتیب بیانگر بیشترین چیرگی و ارتباط و پارکهای ناحیهای منطقه نوزده دارای بالاترین چیرگی و ارتباط بود. پارکهای منطقهای در منطقه پانزده از بیشترین ارتباط برخوردار بود. به طورکلی، نتایج کمی بهدست آمده از محاسبه سنجهها در سه دسته معیار و در مناطق بیستودو گانه، بیانگر الگوی مکانی مطلوبتر در پارکهای محلهای و در مقابل نامناسبترین وضعیت در پارکهای منطقهای است.
Spatial Pattern Analyse of Tehran Parks in Twenty Two
Urban Regions by Using of Landscape Metrics
نویسندگان [English]
L Soleiman Nejad1؛ J Feghhi2؛ M Makhdoum3؛ M Namiranian3
1M.Sc. Gratuate, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
2Assoc. prof. Faculty of Natural Resources, University of Tehran
3Prof. Faculty of Natural Resources, University of Tehran
چکیده [English]
The importance of Green spaces in urban areas, especially in large industrial cities is an index of social development, which increases the quality of life. Thus distribution of urban green space in a city is very important .This research is more perfect than the study of green space areas because it focuses on distribution. In this research first maps of parks and border of regions were depicted by digital atlas of Tehran parks and parks were classified to Neighborhood, district and regional classes, by using of ArcMap and IDRISI software. Then park maps in twenty-two regions of Tehran, by using the selected landscape metrics including (CA, NP, PD, PLAND, MPS, LPI, LSI, MNN, Shape-MN, SHDI, MSIDI, SHEI, MSIEI), were resulted. Thus Composition, configuration, expanse and continuity of parks were also analyzed by using of Fragstas soft ware. At first twenty-two regions of Tehran were analyzed according to the park classes and then every park was analyzed without belonging to any classes. The regions of one, seventeen, fourteen, twenty one and twenty two indicated the most amount of the fragmentation, connectivity, diversity, evenness and dominance respectively. Neighborhood parks in ten and twenty regions had the most amount of dominance and connectivity respectively. District parks in nineteen region had the most amount of both dominance and connectivity. Regional parks in fifteen region had the most amount of the connectivity. Neighborhood parks have the best spatial pattern in comparison with other classes and spatial pattern of regional parks were unfavorable in comparison with neighborhood and district parks.
کلیدواژه ها [English]
Landscape metrics, Park, Spatial pattern, Twenty two urban regions, Tehran
ابتدای صفحه