شفیعی, مریم, رائینی سرجاز, محمود, فضل اولی, رامین, غلامی سفید کوهی, محمد علی. (1395). بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی. پژوهش های محیط زیست, 7(14), 237-248.
مریم شفیعی; محمود رائینی سرجاز; رامین فضل اولی; محمد علی غلامی سفید کوهی. "بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی". پژوهش های محیط زیست, 7, 14, 1395, 237-248.
شفیعی, مریم, رائینی سرجاز, محمود, فضل اولی, رامین, غلامی سفید کوهی, محمد علی. (1395). 'بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی', پژوهش های محیط زیست, 7(14), pp. 237-248.
شفیعی, مریم, رائینی سرجاز, محمود, فضل اولی, رامین, غلامی سفید کوهی, محمد علی. بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی. پژوهش های محیط زیست, 1395; 7(14): 237-248.
بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی
در دهه‌های اخیر، بر اثر گرمایش فراگیر منتج از ساخته‌های انسان و در پی آن تغییر اقلیم، تعادل بوم‌سامانه‌های کره زمین به هم خورده است و مشکلات فراوانی را در سراسر جهان به وجود آورده است. برداشت غیرمجاز آب از سفره‌های آب زیرزمینی، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور در دهه‌های اخیر، همراه با روی‌داد خشکسالی‌های ماندگار این دهه به‌طور چشمگیری سطح آب زیرزمینی را کاسته است. در این پژوهش، برای بررسی تاثیر برداشت آب چاه‌های پیرامون دریاچه پریشان بر تراز سطح آب، در بازه زمانی سال‌های 1388- 1375، 8 لایه بافر پیرامون دریاچه در محیطArcGIS 9.3 ایجاد شد. چاه‌های هر لایه بافر و دبی سالانه مجموع چاه‌های بافر استخراج شد. سرانجام، رابطه رگرسیونی بین تراز سطح آب و دبی تخلیه چاه‌ها در نرم‌افزار SPSS 16 به دست آمد. با ترسیم شبکه تیسن (Thiessen) پیرامون چاه‌های مشاهده‌ای سفره‌های آب زیرزمینی و استفاده از تابع تیسن، افت تراز سطح آب زیرزمینی بررسی شد. آنگاه رابطه رگرسیونی میان برداشت آب از چاه‌ها و افت سطح آب سفره‌های زیرزمینی استخراج شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که در همه بافرها بین تراز سطح آب و دبی تخلیه چاه‌ها همبستگی بسیار معنی‌داری (01/0 ≥p) وجود دارد. بررسی چاه‌های مشاهده‌ای پیرامون دریاچه، افت شدید تراز آب زیرزمینی را با آغاز دهه 80 خورشیدی نشان دادند. مشاهده مستند کاهش پهنه دریاچه توسط عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای در محیط ArcGIS 9.3 گویای این روی‌داد است. ازاین‌رو، دست‌کاری‌های انسان در بوم‌سامانه‌های طبیعی دریاچه با حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت بیش از اندازه از منابع آب زیرزمینی نقش به‌سزایی در افت تراز آب سطحی و زیرزمینی داشته‌است.
Investigation of the Effect of Water Removal from Wells Surrounding Parishan Lake on Groundwater and Surface Water Levels
چکیده [English]
In recent decades the human impacts on global warming and, its consequences, climate change, stirred up earth ecosystems balance and has created many problems all over the world. Unauthorized underground water removal, especially in arid and semi-arid regions of Iran, along with recent decade drought occurrences significantly lowered underground and surface water levels. To investigate the impacts of water removal from surrounding wells in Parishan Lake water level, during 1996 to 2009 interval, 8 buffer layers surrounding the lake were mapped in ArcGIS 9.3 environment. Each buffer layer wells and their total annual discharges were determined. Using SPSS 16 software, the regression equations between wells water levels and water discharges were computed. By employing Thiessen function and creating Thiessen network (TIN) around observation wells, decline of groundwater levels was evaluated. Finally regression equations between wells discharges and groundwater level declines were created. The findings showed that there are highly significant correlations (p ≤ 0.01), in all buffer layers, between water levels and wells discharges. Investigation of the observation wells surrounding lake showed that severe groundwater level declines has been started since the beginning of the first decade of the 21th century. Using satellite images in ArcGIS 9.3 environment it was confirmed that lake’s area has been reduced significantly. In conclusion, it is obvious that human interferences on lake’s natural ecosystem by digging unauthorized wells and removing underground water more than annual recharges significantly impacted surface and groundwater levels.
کلیدواژه‌ها [English]
Parishan lake, Unauthorized wells, Water level, Discharge well, Buffer
ابتدای صفحه