کاربرد مدل تصمیم‌گیری FAHP باکلی در ارزیابی و پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی9 شهر استان ایلام برای مصارف شرب و کشاورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه ملایر

2 کارمند سازمان برنامه و بودجه

3 مدرس مدعو دانشگاه پیام نور ایلام

چکیده

پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی یک دشت از مهم‌ترین مراحل در مدیریت کیفیت منابع آب زیرزمینی به شمار می‌آید. در این تحقیق، با بهره گرفتن از روش‌های زمین آمار، خصوصیات شیمیایی آب‌های زیرزمینی شهرهای ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. آب حاصل از 78 چاه، در یک بازه زمانی 13 ساله سال‌های 1379تا 1392 برداشت و از لحاظ سدیم، کلر، هدایت الکتریکی، سولفات، TDS، SAR و TH آنالیز شیمیایی شد. نیم تغییرنمای تجربی هر یک از پارامترها با استفاده از نرم‌افزار GS+ محاسبه و مدل‌های مختلف برازش داده شد. نتایج نشان داد که داده‌های کیفی آب زیرزمینی در این منطقه دارای همبستگی قوی می‌باشد و ساختار مکانی آنها از مدل گوسین و کروی تبعیت می‌کند. سپس به کمک نرم‌افزار GIS درونیابی به روش کریجینگ صورت گرفت. در نهایت با استفاده از منطق فازی، طبقه‌بندی ویلکاکس و شولر و مدل تصمیم‌گیری چند معیارهFAHP باکلی نقشه پهنه‌بندی منطقه مورد مطالعه برای مصارف شرب و کشاورزی تهیه شد. نقشه‌ پهنه‌بندی آب‌های زیرزمینی منطقه نشان می‌دهد، بر اساس روش شولر، 21 درصد از مساحت منطقه آب با کیفیت خوب، 36 درصد با کیفیت متوسط و 43 درصد از منطقه دارای آب با کیفیت نامناسب از لحاظ شرب هستند و بر اساس روش ویلکاکس 15 درصد از مساحت منطقه آب با کیفیت خوب، 8 درصد با کیفیت متوسط و 77 درصد از منطقه دارای آب با کیفیت نامناسب برای کشاورزی می‌باشند. پس می‌توان گفت که کیفیت آب منطقه مورد مطالعه برای شرب در حد متوسط و برای کشاورزی نامطلوب است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Using of Decision- Making Model FAHP Buckley in Assessment and Zoning of Groundwater Quality for Drinking and Agricultur in Nine Cities of Ilam

نویسنده [English]

  • fozieh Bigmohammadi 3
1
2
3 MSC. In Environmental Sciences, University of Kordestan
چکیده [English]

One of the most important steps in plain zoning groundwater quality is the quality management of groundwater resources. In this study, the use of geostatistical methods, the chemical properties of groundwater of Ilam city is examined. Water from 78 wells in a 13year period from 2002 to 2014 and the removal of sodium, chlorideelectrically conducting, sulfate, TDS, EC and TH were chemically analysed. The results showed that the quality of groundwater in this area has a strong correlation and spatial structure of the model follows the Gaussian and spherical, then the kriging interpolation was used by GIS software. Finally, using fuzzy logic, classification of Schoeller and Wilcox and metod FAHP Buckley multi-criteria decision-classification map of the study area were collected for drinking and agriculture. Zoning map shows the region's groundwater, according to Schuler, 21% of the area of water quality, medium quality, 36% and 43% of the poor quality of drinking water the according to Wilcox, 15% of the area of water quality, 8% and 77% of the average quality of water for agriculture are the poor quality. So we can say that the quality of drinking water in the study area is intermediate and unfavorable for agriculture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Classification Schoeller and Wilcox
  • Kriging
  • FAHP Buckley
  • Drinking
  • Agriculture