مکان یابی چند معیاری محل دفن مواد زاید ساختمانی با استفاده از رویکردANP فازی و WLC (مطالعه ی موردی: شهر گرگان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته

2 عضو هیات علمی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

هدف از این تحقیق مکان‌یابی محل دفن نخاله‌های ساختمانی شهر گرگان به کمک فرایند تحلیل شبکه، با تکیه بر معیارهای اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی است. معیارهای مورد بررسی شامل معیارهای اکولوژیکی )فاصله از آب‌های جاری، خاک، شیب، سطح آب‌های زیرزمینی، ارتفاع، تراکم پوشش گیاهی و سنگ‌بستر( و معیارهای اقتصادی و اجتماعی )فاصله از فرودگاه، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از جاده‌ها و فاصله از مناطق حفاظت شده( در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ (ANP) است. بر اساس نقش و تاثیر متفاوت این فاکتورها، نقشه عوامل موثر در محیط نرم‌افزار IDRISI تهیه شد. وزن معیارها با استفاده از تحلیل شبکه در محیط نرم‌افزار Super Decision انجام گرفت. همچنین، برای مدل‌سازی و تحلیل‌های فضایی و تلفیق و برهم نهی لایه‌ها از نرم‌افزار IDRISI استفاده شد. سپس، با تکیه بر دو روش فازی و بولین در رهیافت ترکیب خطی وزن داده شده (WLC) لایه‌‌ها با هم ترکیب شدند و نقشه‌‌ قابلیت سرزمین برای محل دفع شهرگرگان به‌دست آمد. در نهایت، بر اساس روش شایستگی ناحیه‌ای سرزمین، پنج منطقه مناسب برای احداث دفن نخاله‌های ساختمانی برای بررسی‌‌های دقیق‌تر مشخص شد که این پنج منطقه در بخش شمال‌شرقی محدوده‌ مورد مطالعه قرار گرفته‌اند که دارای 63، 60، 57 ، 57 و 56 هکتار مساحت هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Multi- Criteria Landfill Site Selection for Construction and Demolition Debris Using Fuzzy- ANP and WLC Approach (Case Study: Gorgan City)

نویسندگان [English]

  • seyed ali taghizadeh diva 1
  • Abdolrassoul Salmanmahiny 2
1 Graduated
2 Associate Professor
چکیده [English]

The purpose of this study is finding the suitable place for disposing construction and demolition wastes in Gorgan city, by Analytic Network Process (ANP) based on ecological, economic and social properties. Ecological criteria included distance from running waters, soil, slope, underground water level, elevation, vegetation density and bedrock. Other criteria included distance from airport, built-up areas, roads and protected areas. The Fuzzy-ANP approach was used in the process within the Idrisi GIS environment. Weighting of the criteria was completed using Super Decisions software and the weighted factors were combined in Idrisi software. The weighted linear combination was used to overlay factors and boolean layers that resulted in the land suitability for disposal of building debris. Using zonal land suitability, five top ranking areas for this purpose were selected that were located in the north east of the area with around 63, 60, 57, 57 and 56 hectares in size, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Construction and Demolition Debris
  • GIS
  • Fuzzy Logic
  • ANP
  • WLC
احمدی، م.؛ حسنی، ا. و سلیمانی کرمانی، م. 1393. نقش الیاف فلزی بازیافتی از لاستیک خودرو بر بتن حاوی سنگ دانه‌های بازیافتی ناشی از نخاله‌های ساختمانی، تحقیقات بتن، دوره 7، شماره 2. صص: 68-57.
افضلی، ا.و محمدولی سامانی، ج. 1390. مکان یابی محل های مناسب دفن مواد زایدجامعه شهری شهر اصفهان با در نظرگرفتن اهمیت منابع آب و اولویت بندی آن ها با استفاده ازفرآیند تحلیل شبکه ای. مجله تحقیقات منابع آب ایران، دوره 7، شماره 1، صص76-67.
بلوری بزاز، ج.و زنجانی، م. 1389. بررسی مقاومت مصالح حاصل از بازیافت نخاله‌های ساختمانی جهت استفاده در لایه‌های روسازی، پژوهشنامه حمل و نقل، دوره 7، شماره 2. صص:133-119.
جعفری، ح.؛ رفیعی، ی.؛ رمضانی مهریان، م. و نصیری، ح. 1391. مکان‌‌یابی دفن پسماندهای شهری با استفاده از «AHP» و «SAW» در محیط «GIS» )مطالعه‌‌ی موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد(، محیط‌‌شناسی سال 38، شماره 61.صص: 140-131.
جوادیان کوتنایی، س.؛ ملماسی، س.؛ اورک، ن. و مرشدی، ج. 1393. تدوین الگوی ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری با بهره گیری از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) )نمونه موردی:شهرستان ساری(. مجله آمایش سرزمین، دور ششم، شماره اول، صص: 153- 178.
زبردست، ا. 1389. کاربرد فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) در برنامه‌ریزی شهری، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 41. صص:90-79.
ساسان پور، ف.؛ موحد، ع.؛ شماعی، ع. و مصطفوی صاحب، س. 1394. بررسی و تحلیل موءلفه‌‌های تاثیرگذار در ارتقای کیفیت محیطی با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) )مطالعه موردی:سقز(. مجله محیط شناسی، دوره 41، شماره 1، صص 143-161.
سالاری، م، ه.؛ معاضد. و رادمنش، ف. 1391. مکان‌یابی محل دفن پسماند شهری با استفاده از مدل AHP_FUZZY در محیط GIS )مطالعه‌‌ی موردی: شهر شیراز(، مجله‌‌ طلوع بهداشت، سال یازدهم، شماره اول. صص: 109-96.
سعیدی، س.؛ محمدزاده، م.؛ سلمان ماهینی، ع. و میرکریمی، س، ح. 1393. ارزیابی و مدل‌سازی ارزش منظره ای سیمای سرزمین به روش ترکیب خطی وزنی )مطالعه موردی: مسیرهای پیاده روی آبخیز زیارت استان گلستان(. محیط‌زیست طبیعی، منابع طبیعی ایران. دوره 7، شماره 3، پاییز 93، صص 301-311.
سلمان ماهینی، ع. و کامیاب، ح. 1388. سنجش از دور و سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی کاربردی با نرم‌افزار ایدریسی. انتشارات مهر مهدیس، 220ص.
شکوری، ا. 1391. مقایسه‌‌ دو روش تصمیم‌گیری MOLA FUZZY و TOPSIS FUZZY در آمایش سرزمین )مطالعه‌‌ موردی: شهرستان‌های علی‌آباد کتول، گرگان و کردکوی(. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر عبدالرسول سلمان ماهینی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشکده محیط‌زیست. 132 ص.
طاهری، م.؛ عباسپور، ر، ع. و علوی‌‌پناه، س، ر. 1393. استفاده از تصمیم گیری چندمعیاره مبتنی بر تلفیق روشهای DEMATEL و ANP در انتخاب مکان بهینه آرامستان‌ها )مطالعه موردی: اصفهان(. مجله محیط شناسی، دوره 40، شماره 2، صص 463-480.
عرفانی، م.؛ اردکانی، ط. و صادقی، آ. 1390. مکان‌‌یابی برای تفرج متمرکز در منطقه‌‌ چاه نیمه )شهرستان زابل( با استفاده از سیستم تصمیم‌گیری چند متغیره، پژوهش‌های محیط‌زیست، سال دوم، شماره‌‌ 4، صص: 50–41.
فرجی سبکبار، ح.؛ سلمانی، م.؛ فریدونی، ف.؛ کریم زاده، ح. و رحیمی، ح. 1389. مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله بهداشتی با استفاده از مدل فرایند تحلیل شبکه‌ای تحلیل(ANP): مطالعه موردی نواحی روستایی شهرستان قوچان، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 14، شماره 1. صص: 149-127.
قدسی‌پور، ح. 1389. فرایندتحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ هشتم، تهران. 187 ص.
کرمی، ا.؛ حسینی نصر، س، م.؛ جلیلوند، ح. و میریعقوب زاده، م، ح. 1392. ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه بابلرود برای کاربری کشاورزی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP). فصلنامه علمی پژوهشی اکوسیستم‌های طبیعی ایران، سال پنجم، شماره اول. صص: 37-48.
کریمی، س. 1393. درس‌نامه کاربرد GIS در برنامه‌ریزی محیط‌زیست، دانشگاه تهران، دانشکده محیط‌زیست.
متکان، ع. ا.؛ شکیبا، س.؛ پورعلی. ح. و نظم‌فر، ح. 1387. مکان‌یابی مناطق مناسب جهت دفن پسماند با استفاده از GIS )ناحیه مورد مطالعه: تبریز(، مجله‌‌ علوم محیطی، سال ششم، شماره دوم. صص:132-121.
مخدوم، م. 1384. شالوده‌‌ آمایش سرزمین. چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه تهران. 289 ص.
Al-Hanbali, A.; Alsaaideh, B.; & Kondoh, A. 2011. Using GIS-Based Weighted Linear Combination Analysis and Remote Sensing Techniques to Select Optimum Solid Waste Disposal Sites within Mafraq City, Jordan. Journal of Geographic Information System 3, 267-278.
Carlucci, D. & Schiuma, G. 2008. Applying the analytic network process to disclose knowledge assets value creation dynamics, Expert systems with Applications 36(4), 7687-7694.
Eastman, R.J. 2003. Idrisi for windows user guide, clark university. Newyork.
Games, Y.W.; Ali, T.; Christoforos, C. & Hatim, F. 2004. A systems analysis tool for construction and demolition waste management. Waste Management, 24, 989–997.
Hso, P, F. & Kuo, M. H. 2011. Applying the ANP Model for Selecting the Optimal Full-service Advertising Agency. International Journal of Operations Research 8(4), 48-58.
Kar L, C.V. & Bart, L. 2000. Recy cling options for Gypsum from Construction and Demdition waste. Waste Materialsin Cnstruction. 22, 325–331.
Khan, S. & Faisal, M.N. 2007. An analytic network process model for municipal solid waste
disposal options. Waste Management 28, 1500-1508.
Kue, M.S.; Ling, G.S. & Hung, W.C. 2006. Extensions of Multicriteria Analysis with Pair Wise Comparison under a Fuzzy Environment. International Journal of Approximate Reasoning 43(2006), 268-285.
Lee, H. 2009. Selection of Technology acquisition mode using the analytic network Process. Mathematical and Computer Modeling 49, 1278-1282.
Nabil , K .; Nayef , A .; Ibrahim , A .& Jasem , A . 2004. Environmental Management of Construction and demolition waste in Kuwait. Waste management, 24, 1049 – 1059.
Rikalovic, A.; Cosic, I. & Lazarevic D. 2014. GIS Based Multi-Criteria Analysis for Industrial Site Selection. Procedia Engineering. 69:1054–1063.
Saaty, T.L.; Vargas, L.G. 2006. Decision Making with the Analytic Network Process. Springer Science, New York. USA.
Satty, T.L. 1999. Fundamentals of the Analytic Network Process, Proceedings of ISAHP 1999, Kobe, Japen.
Satty, T.L. 1980. The Analytic Hierachy Process. Mc Graw_Hill, New York.
Shrestha, R.K.; Alvalapati, J.R.R. & Kalmbacher, R.S. 2004. Exploring the Potential for Silvopasture Adoption in South-Central Florida: an Application of SWOT-AHP Method Agricultural System, 81, 185-199.
Zimmermann, H.J. 1995. Fuzzy set theory and its Application- Dordeche: Kluwer Nijhoff publishing Netherlands, 504.